Dopamine là gì?
Dopamine là một hợp chất hữu cơ được tạo ra từ chất tyrosine, có chức năng vừa là hormone vừa là chất dẫn truyền thần kinh. Khi hormone hạnh phúc dopamine trong cơ thể được giải phóng với số lượng lớn, bạn sẽ có cảm giác thích thú, hưng phấn, tràn đầy cảm hứng. Ngược lại, mức độ dopamine thấp sẽ làm giảm động lực, giảm sự nhiệt tình, giảm khả năng tập trung và hạn chế điều chỉnh các chuyển động của cơ thể.
Dopamin Fasting ?
Là chế độ dừng cung cấp dopamine cho cơ thể, ngưng tạo ra cảm giác hạnh phúc ngắn hạn. Thuật ngữ này được bác sĩ tâm thần người California, Tiến sĩ Cameron Sepah đưa ra. Biện pháp này còn gọi là Giải độc Dopamine, hoặc Dopamine Detox
Những thói quen gây nghiện Dopamine
Khi bạn liên tục thực hiện những hành động tạo ra Dopamine ngắn hạn, sẽ hình thành thói quen nghiện nó và tạo ra cảm giác lệ thuộc. Cụ thể như sau:
1. Uống cà phê sáng
Làm một tách cà phê buổi sáng là thói quen của rất nhiều người. Chất Caffein tác dụng kích thích não bộ duy trì sự tỉnh táo. Nó cũng làm sản sinh ra Dopamine tạo cảm giác hưng phấn.
Theo nghiên cứu, sau một thời gian dài sử dụng cà phê, nhiều người đã phải tăng tần suất (số lần) uống cà phê lên để đạt mức tỉnh táo như thời kỳ đầu. Tức là lệ thuộc vào loại đồ uống này để duy trì sự minh mẫn. Chính tỷ phú Bill Gates thừa nhận trong cuộc phỏng vấn :”Uống cà phê để tỉnh táo là một thói quen không tốt, nó tạo ra sự lệ thuộc”.
Giải pháp: Hãy đi ngủ sớm, ngủ đủ giấc, tập thể dục sáng và tắm nước lạnh để tạo sự tỉnh táo, bỏ lệ thuộc vào cà phê.
2. Uống đồ ngọt
Thói quen của rất nhiều người trẻ, học sinh sinh viên và dân văn phòng là uống đồ ngọt như Trà sữa. Tiêu thụ đồ ngọt tạo ra cảm giác vui vẻ tức thời. Lượng Dopamine sinh ra trong ngắn hạn khiến họ lệ thuộc và phải uống mỗi ngày. Hậu quả là một lượng đường lớn được dung nạp và cơ thể, gây ra nguy cơ gan nhiễm mỡ, béo phì, tim …
Giải pháp: Trước hết giảm số lần uống trà sữa mỗi tuần, từ đó bỏ hẳn. Sử dụng loại nước khác thay thế như sinh tố, nước khoáng tinh khiết.
3. Nghiện xem nội dung 18+ và Thủ dâm
Đây là một hành vi phổ biến ở người trẻ. Tại Việt nam, lưu lượng truy cập vào các trang có nội dung 18+ rất lớn. Chứng nghiện phim sex dẫn tới thói quen thủ dâm làm ảnh hưởng tới sức khỏe tinh thần và thể chất.
Giải pháp: Hãy loại bỏ các đường kết nối tới web độc hại. Để xa điện thoại khỏi giường trước khi đi ngủ.
4. Cùng nhau nói xấu người khác sau lưng
Nói xấu người khác sau lưng là căn bệnh chung của xã hội. Không gì hưng phấn hơn việc cùng bạn bè thân nói xấu sau lưng người thứ 3. Điều này tạo ra trường năng lượng tiêu cực không tốt và có thể tạo ra những kẻ thù tiềm ẩn trong tương lai.
Giải pháp: Dừng việc nói xấu người khác, cùng nhau tham gia các hoạt động đi bộ, chạy, đạp xe để cải thiện sức khỏe
5. Nghiện mua sắm online
Nếu bạn làm một cốc cà phê trước khi mua sắm cùng nhóm bạn bè, rất có thể tới 80% bạn sẽ shopping một cách bốc đồng, mua những món đồ không cần thiết.
Thậm chí đôi khi lướt shopee, tiktok, thấy lượt người mua cao, bạn ấn đặt mua những món đồ mà mình không có nhu cầu dùng. Tâm lý bầy đàn này thường bị những người bán livestream tận dụng, họ đưa ra những mã giảm giá sốc khiến não của bạn vui vẻ khi nghĩ rằng mình vớ được món hời.
6. Nghiện mạng xã hội
Theo Statistic, thời gian người trẻ dưới 26 tuổi ở Việt Nam sử dụng mạng xã hội lên tới 7 tiếng mỗi ngày. Thậm chí âm thanh thông báo (notice) của facebook đã tạo ra sự chú ý thụ động cho người sử dụng. Nhất là khi bạn đăng status và mong chờ có người tương tác. Khi không được tương tác, bản cảm thấy buồn chán, cô đơn thậm chí suy sụp và nghi ngờ về giá trị bản thân mình.
Lợi ích của việc loại bỏ Dopamine Fasting
1. Loại bỏ sự lệ thuộc
Chấm dứt sự lệ thuộc hàng ngày vào những thứ tạo ra sự kích thích như Rượu, cà phê, thuốc lá, trà sữa…Cảm giác hưng phấn ngắn hạn có thể giải tỏa được áp lực tạm thời, nhưng không hề có lợi cho lâu dài.
2. Cải thiện sức khỏe
Đa phần những hợp chất tạo ra cảm giác hưng phấn đều có hại cho cơ thể. Những chất này gây ung thư, và nhiều bệnh lý khác.
3. Dành thời gian tập trung cho bản thân
Thay vì tìm kiếm giải pháp Dopamine để hưng phấn ngắn hạn, bạn có thể dùng cách nỗ lực nhiều hơn để đạt được nó một cách tự nhiên. Ví dụ như chạy bộ, đạp xe, bơi hoặc đi dạo, du lịch, đọc sách…
4. Phát triển quan hệ lành mạnh
Dừng việc nói xấu tiêu cực sau lưng người khác, hãy phát triển mối quan hệ bền vững thông qua sự thấu hiểu, chia sẻ và cùng nhau làm những hoạt động có ích như luyện tập, du lịch, trải nghiệm.
5. Phát triển bản thân tốt hơn
Dừng sự lệ thuộc vào Dopamine ngắn hạn, bạn có cơ hội tập trung phát triển bản thân tốt hơn, nâng cao được uy tín và hình ảnh của mình hơn trong mắt bạn bè và đồng nghiệp.