“Vịt rừng và củ sen khắp nơi, mùa thu lúa chín đầy. Mọi người đều nói trời đẹp, làm sao có thể so sánh với đồng lúa ao sen Hồng Hồ”. – Zhao Meili nói.
Như trong bài hát dân ca nổi tiếng Hồ Bắc có tên “Sóng Hồ Hồng Hồ”, đó là vùng đất nổi tiếng trù phú, nhiều củ sen và hạt dẻ nước, trong đó củ sen là sản phẩm nông sản được chỉ dẫn trong bản đồ cấp quốc gia. (Bạn hiểu tương tự như nhãn lồng Hưng Yên ở Việt Nam vậy).
Tại các ngã tư đường cao tốc từ Vũ Hán , Nhạc Dương, Xích Bích và các nơi khác đến Hồng Hồ đều có một tấm biển quảng cáo khổng lồ ghi “Củ sen Hồng hồ, ngọt và ngon” – với hình ảnh một cô gái đội mũ rơm đang đứng trong ao sen, tay cầm một chiếc xẻng sáu đốt. Cô ôm củ sen, củ sen to nở nụ cười ngọt ngào.
Bảy năm trước, cô gái sinh năm 1990 này đã từ bỏ công việc ổn định ở thành phố lớn và trở về ao sen trong làng ở vùng Hồng Hồ. Khi đó, cô không hề biết rằng mình sẽ mang đến sự thay đổi lớn như vậy cho vùng nông thôn.
Nổi tiếng nhờ một Video trên Tiktok
Mỗi lần trả lời phỏng vấn, Zhao Meili đã được hỏi về đoạn video khiến cô “đổi đời” – một cô gái cầm lá sen che mưa, chạy băng qua cái ao và mỉm cười nói: “Trời mưa to quá. Tôi không thể về được”. Cô còn nói trước ống kính rằng hạt sen đặc biệt ngon sau cơn mưa. Phía sau cô gái là khung cảnh bao la sóng xanh và ngàn đóa sen thơm ngát.
Video này được phát hành vào cuối tháng 6 năm 2020 trên nền tàng Douyin (Tiktok của Trung Quốc). Vào ngày hôm đó, Zhao Meili và chị họ của cô đến hồ sen để quay một đoạn video ngắn như thường lệ, nhưng thời tiết không thuận lợi và trời đột nhiên mưa to. Zhao Meili nhanh trí nhặt lá sen để che mưa, giống như cô đã làm khi còn nhỏ. Ngay khi đoạn video ngắn “vô tình” này được tải lên tài khoản Douyin điện thoại của cô hết pin và tắt máy.
Buổi tối về nhà sạc pin lại, Zhao Meili phát hiện video này “bùng nổ”, với 300.000 lượt xem, 500.000 vào ngày hôm sau và 600.000 vào ngày thứ ba… Đoạn video ngắn này không chỉ mang lại lượng truy cập chỉ cho Zhao Meili. Nhiều người để lại tin nhắn nói muốn mua thủy sản địa phương về dùng thử. Đó là mùa thu hoạch hạt dẻ nước, Zhao Meili đã khôn khéo tận dụng từ clip đó để bắt đầu phát sóng trực tiếp và bán được hơn 200 đơn hàng hạt dẻ nước trong lần đầu tiên.
“Lúc đó tôi cảm thấy thật ngạc nhiên và kỳ diệu. Làm sao tôi có thể bán được nhiều hàng như vậy cùng một lúc? Bây giờ tôi đã có bước đột phá”. Nhớ lại sự phấn khích của mình lúc đó, Zhao Meili nói trên kênh địa phương người Hồng Hồ.
Nhưng trên thực tế, điều gây ấn tượng với Zhao Meili không chỉ là doanh số bán hàng mà buổi phát sóng trực tiếp đã giúp cô tin tưởng rằng mình đã đưa ra lựa chọn đúng đắn khi trở về quê hương khởi nghiệp 4 năm trước.
Tốt nghiệp đại học, có việc làm ở thành phố lớn nhưng vẫn quyết tâm bỏ việc về quê
Năm 2016, Zhao Cong (tên thật của Zhao Meili) là niềm tự hào của bố mẹ cũng như trong làng. Sau khi tốt nghiệp đại học, Zhao Meili thành công ở lại một công ty ở Vũ Hán và trở thành nhân viên kế toán của công ty. Nhớ lại công việc này, cô tự miêu tả mình là người “công chức điển hình”, nội dung công việc là ở trong một văn phòng nhỏ, làm tính toán và chuyển tiền, sống cuộc sống từ chín giờ sáng đến năm giờ chiều mỗi ngày.
Cuối năm đó, người bà đã chăm sóc cô lớn lên qua đời. Nghĩ rằng sẽ không còn ai nấu canh củ sen và sườn heo nữa, bà cô thường đứng trước cửa hét lên: “Mau lên, quay lại ăn tối”. Cô thường tỏ ra tiếc nuối: “Sao không về sớm hơn? Đã nhiều năm rồi tôi không thể dành thời gian cho gia đình”. Vì vậy, cô đã nghỉ việc ở Vũ Hán và trở về quê hương để bắt đầu một công việc kinh doanh mới. việc kinh doanh.
Anh họ của Zhao Meili là một trong số ít thanh niên còn chịu ở lại trong làng. Anh mở một cửa hàng trực tuyến và đăng các sản phẩm nông nghiệp địa phương trên đó, bán được hàng nghìn đơn hàng mỗi ngày. Điều này cho phép Zhao nhìn thấy những ý tưởng mới trong việc bán củ sen. Cô tham gia công việc kinh doanh của anh họ và trở thành nhân viên dịch vụ khách hàng của cửa hàng trực tuyến.
Nhưng thời gian tốt đẹp không kéo dài được lâu, bắt đầu từ năm 2019, hoạt động kinh doanh của cửa hàng trực tuyến ngày càng sa sút và cuối cùng phải đóng cửa vào năm 2020. Triệu Công cũng phải tìm đường thoát một lần nữa.
Vào thời điểm đó, mặc dù thương mại điện tử Douyin đang phát triển nhanh chóng trên khắp cả nước nhưng ở vùng nông thôn Hồng Hồ vẫn còn thưa thớt. Người chị họ gợi ý với Zhao rằng cô nên phát trực tiếp hàng hóa và bán nông sản từ Hồng Hồ. Bằng cách này, Zhao Cong đã trở thành “Zhao Meili” nổi tiếng.
Phòng phát sóng trực tiếp của Zhao Meili chính ngay tại Ao Sen, xung quanh không có người giúp việc và cũng không có hàng núi sản phẩm để bán. Cô là người duy nhất, đeo ủng đứng trong bùn và nói trước camera điện thoại di động: “Xin chào mọi người, tôi là Zhao Meili đến từ Hồng Hồ.”
Cô gọi phương pháp phát sóng trực tiếp này là “trải nghiệm phát sóng trực tiếp”, cho phép người hâm mộ tận mắt chứng kiến củ sen được đào lên khỏi bùn và giao cho họ như thế nào. “Người tiêu dùng đánh giá cao độ tin cậy của cách làm trực tiếp trên. Chỉ khi họ tin tưởng bạn, họ mới sẵn sàng thử những điều bạn đề xuất.”
Vạn sự khởi đầu nan
Nhưng sự khởi đầu của sự nghiệp phát sóng trực tiếp đã khiến cô gái luôn lạc quan này gặp khó khăn. Theo ghi nhận của camera, buổi phát sóng trực tiếp kéo dài nửa ngày và chỉ có vài chục người xem.
Nơi mà máy ảnh không thể nhìn thấy, áp lực lần lượt ập đến. Trong suy nghĩ của người dân địa phương, “trở về nhà” là sự lựa chọn của kẻ thua cuộc. Những người trẻ ở lại quê hương phần nào bị cho là “không thể tồn tại ở thành phố”. Cách đây 4 năm, gia đình cô đã không ủng hộ quyết định về quê của cô, giờ đây càng khó chấp nhận hơn khi thấy cô hàng ngày chạy đến Ao Ao và chụp ảnh bằng điện thoại di động. “Gia đình tôi thấy tôi học đại học rất khó khăn rồi về nhà đào củ sen. Họ thấy tôi làm việc quá sức và rất có lỗi với tôi”.
Khó khăn nhất là không nhận được sự hỗ trợ từ người nông dân trồng củ sen. Năm 2020, diện tích trồng củ sen ở địa phương không lớn như hiện nay. Vợ chồng Zhao Meili thường phải mất một hoặc hai giờ để tìm được một ao sen thích hợp. Nhưng khi cô lắp đặt thiết bị và chuẩn bị chụp ảnh, những người nông dân đào củ sen khác thường cảm thấy chồng cô đang làm ảnh hưởng công việc của họ. Zhao Meili thường xuyên bị những người nông dân từ chối và đôi khi cô phải chuyển đi vài nơi trong ngày. “Vào thời điểm đó, dân làng chưa biết nhiều về phát trực tiếp và họ không hiểu khái niệm bán hàng trực tuyến”.
Zhao Meili tin rằng sẽ cần thời gian để những người nông dân trồng củ sen chấp nhận hình thức phát sóng trực tiếp mới. Nhưng bản thân cô dần dần bắt đầu dao động – kiên trì hơn nửa năm, trong lúc phát sóng trực tiếp không hề có một đơn hàng nào.
Khi bạn kiên trì, thành công sẽ tới
Phải đến khi video ăn hạt sen dưới mưa được lan truyền rộng rãi, cô mới có động lực để đi tiếp. Trong mùa thu hoạch hạt dẻ nước, cô ngồi trên thuyền nồi, bẻ những hạt dẻ nước vừa đánh bắt được trên thuyền và đưa phần thịt sống trong vỏ ra trước ống kính. Trong thời gian đó, số lượng người xem trực tuyến một buổi phát sóng trực tiếp có khi vượt quá 10.000, trên nền tảng Lingjiao cũng bán được hàng chục nghìn đơn hàng. “Không ngờ cô bé đó thật sự có thể bán được đồ” là đánh giá của dân làng đối với Zhao Meili.
Trước đây, giá củ sen Hồng Hồ bị người mua khống chế trong thời gian dài. Zhao Meili nhớ lại khi cô còn nhỏ đã chứng kiến những giao dịch giữa những người nông dân trồng củ sen và những người bán hàng, có khi họ thương lượng với giá 60 xu một lạng nhưng khi đưa tiền lại giảm xuống còn 30 xu với lý do số lượng lớn. Thị trường tiêu thụ đơn lẻ, người trồng củ sen sợ củ sen vào tay sẽ bị thối nên thường phải bán với giá rẻ. Nhưng sau khi mở rộng các kênh mới, đơn giá củ sen cũng tăng lên, giá gốc củ sen đã tăng từ 2 nhân dân tệ một lạng lên 3,2 nhân dân tệ, tổng cộng đối với một mẫu đất, người trồng củ sen có thể kiếm được hàng ngàn đô la, tăng thêm rất nhiều nhân dân tệ hơn.
Zhao Meili chưa bao giờ nghĩ rằng thông qua thương mại điện tử Douyin, cô có thể phát huy được nhiều quyền lực hơn. Ban đầu, thời kỳ hái củ sen là vào tháng 11 và tháng 12, nhưng đến năm 2022 do nhiều yếu tố bất lợi như thời tiết, thiếu máy đào củ sen và thị trường đầu mối bị cản trở nên chỉ riêng ở Hồng Hồ đã không thể bán được 3 triệu kg củ sen. Sang đến tháng 3 năm 2023, thời tiết càng ngày càng nóng, củ sen nếu không bán được sẽ thối rữa trong ao. Trong thời gian đó, những người trồng củ sen đã gọi điện cho Zhao Meili nhiều lần trong ngày, “Nếu cháu không bán được hàng, thì chúng tôi sẽ gặp khó khăn.”
Zhao Meili vận dụng tư duy kết nối
Zhao Meili nhận ra rằng dựa trên khả năng của mình, cô có thể không bán được nhiều sản phẩm như vậy nên bắt đầu tìm kiếm “sự hỗ trợ cùng ngành”. “Củ sen Hồng Hồ năm nay không bán được, mời các bạn tham gia buổi phát sóng trực tiếp của chúng tôi để giúp đỡ nông dân.” Cô đã gửi tin nhắn đến tất cả những người nông dân trên Douyin mà cô biết để nhờ giúp đỡ. Với tâm lý “khả năng hạn chế nhưng lương tâm trong sáng”, tôi nhận được sự hưởng ứng tử tế từ hầu hết mọi người. Sau 10 ngày làm việc chăm chỉ, Zhao Meili và 37 chuyên gia đã cùng nhau bán được 500.000 kg củ sen hàng tồn ở Hồng Hồ.
Những nỗ lực của Zhao Meili cũng được ghi nhận nhiều hơn. “Bây giờ khi tôi đi dạo trong làng, có người nói: ‘Zhao Meili, cháu có thể tới ăn ở nhà cô không?'”. Tháng 10 năm 2023, cô cũng đạt danh hiệu “Thanh niên tiên phong chấn hưng nông thôn toàn quốc” do Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản tổ chức. và Bộ Nông nghiệp và Nông thôn.
Lặng lẽ thay đổi cả một ngành nghề chế biến nông sản
Điều đã lặng lẽ thay đổi chính là ngành trồng củ sen ở đây. Chế biến thực phẩm từng là một khuyết điểm của ngành trồng củ sen, nhưng giờ đây, việc cải tiến chuỗi chế biến sâu đã kéo dài thời gian bảo quản sản phẩm củ sen, thuận tiện cho việc vận chuyển đường dài và không còn bị hạn chế theo mùa, tăng đáng kể. giá trị gia tăng của sản phẩm củ sen. Zhao Meili đưa ra một ví dụ, một miếng củ sen có giá khoảng hai hoặc ba nhân dân tệ, nhưng nếu một miếng củ sen được làm thành củ sen thái hạt lựu thì một gói củ sen thái hạt lựu có thể bán được hơn 10 nhân dân tệ. Nếu một phần củ sen được nấu thành món canh củ sen, nó có thể được bán với giá hơn 30 nhân dân tệ. “Những sản phẩm chế biến này đều được mở rộng từ ngành công nghiệp củ sen Honghu và có thể nâng cao giá trị thương hiệu tổng thể của củ sen Hồng Hồ.”
Hiện Zhao Meili đã đăng ký hai nhãn hiệu “Zhao Meili” và “Honghu Impression”, đồng thời đang hợp tác với các công ty chế biến rau củ địa phương để đưa sản phẩm củ sen Hồng Hồ đến bưa ăn của nhiều người hơn. Trong phòng phát sóng trực tiếp của cô, tinh bột ngó sen đóng hộp và hạt sen thường xuyên trở thành “món hot”. Sự ra đời của 2 sản phẩm này cũng không thể tách rời những phản hồi của người dùng trong phòng phát sóng trực tiếp. Ví dụ, các sản phẩm hạt sen thông thường thường được đóng gói dưới dạng 500 gram, người hâm mộ phản ánh rằng “một gói lớn như vậy rất bất tiện khi ăn và đắt tiền”, vì vậy Zhao Meili đã đề xuất với nhà máy một sản phẩm hạt sen mới có dạng 120 gram. “Nhiều người hâm mộ đã trở thành người hâm mộ không chỉ đơn thuần. Họ giống như cha mẹ và thực sự đã cho tôi rất nhiều lời khuyên quý giá”.
Vùng nông thôn rộng lớn có tiềm năng lớn
Mỗi khi cô đi công tác về Hồng Hồ và lái xe đến lối ra đường cao tốc, Zhao Meili sẽ có thói quen nhìn lên bảng quảng cáo có in ảnh của cô trên đó. Nhiều năm trước, khi lần đầu quyết định về quê bán củ sen, cô từng nhìn các tấm biển quảng cáo lúc đó và nói đùa: “Một ngày nào đó ảnh của tôi sẽ được in trên đó”.
Điều quan trọng là câu chuyện “Hồng hồ Zhao Meili” đã giúp ngày càng nhiều bạn trẻ nhìn thấy “thế giới rộng lớn và tiềm năng to lớn” ở quê hương mình. Ba năm trước, Zhao Meili là người duy nhất trong làng làm thương mại điện tử Douyin nhưng hiện tại đã có hơn 100 người trong làng tham gia lĩnh vực thương mại điện tử. Nhóm thương mại điện tử của Zhao Meili hiện có hơn 10 nhân viên, hầu như tất cả những người dân địa phương, những người ban đầu làm việc chăm chỉ ở các thành phố lớn.
Nếu hình mẫu truyện kể thành công ngày xưa là thay đổi số phận nhờ học hành, rời quê hương và bám rễ ở thành phố lớn thì trong mắt giới trẻ ngày nay, quê hương không chỉ là quê hương mà còn là nơi chắp cánh ước mơ. được nuôi dưỡng và giá trị bản thân được nhận ra.
“Dù là nông sản từ sâu trong núi hay đồ thủ công được truyền lại là di sản văn hóa phi vật thể, nhưng ngõ sâu không lan được rượu thơm. Chính vì ngày càng có nhiều chuyên gia xuất hiện nên nền tảng mạng xã hội”, Zhao Meili tin rằng cô và những “bạn đồng hành” này không chỉ thay đổi bản thân mà còn thay đổi người khác thông qua các video ngắn và chương trình phát sóng trực tiếp.
Trong tương lai, Zhao Meili vẫn còn nhiều kế hoạch để thực hiện, cô dự định mở rộng các loại hình đặc sản Hồng hồ trong khi phát sóng trực tiếp, cô cũng hy vọng rằng với sự phát triển của du lịch Hồng hồ, thương hiệu “Honghu Impression” của riêng cô sẽ có thể thiết lập các cửa hàng bán trực tiếp cho khách.
“Hồng Hồ Zhao Meili.” Cô gái này không chỉ mong muốn mang những đặc sản của quê hương ra khắp cả nước mà còn mong muốn được nhiều người biết đến quê hương giàu đẹp này. Đúng như lời mở đầu của cô trong phòng phát sóng trực tiếp: “Xin chào mọi người, tôi là Zhao Meili, người có giấc mơ đẹp và muốn kể về quê hương tươi đẹp. Không phải tôi đẹp mà là Hồng hồ quê hương của tôi”.
(theo toutiao)
